Er zijn twee geestelijke koninkrijken in deze wereld die lijnrecht tegenover elkaar staan: het koninkrijk van God tegenover het koninkrijk van de duivel. Om het in het licht van het boek Handelingen nog concreter te maken: Jezus en zijn volgelingen tegenover satan en zijn volgelingen. Deze laatsten kenmerken zich door de ‘geest van deze wereld’ (1Ko2:12) of ‘de geest van de dwaling’ (1Jh4:6). Het zijn de gedachten die onder deze geest zijn verblind (zie Ef2:2). Grofweg gezien zijn er twee aanvalstactieken van satan op onze gedachten:
De frontale aanval. Hij doet zich voor als de brullende leeuw.
Wees nuchter, waakt; uw tegenpartij, de duivel, gaat rond als een brullende leeuw, op zoek wie hij zou kunnen verslinden. 1Pt5:8
Deze aanval bestaat uit het vervolgen van gelovigen door middel van mensen. Hierdoor probeert hij de mensen los te maken van hun vertrouwen in God.
De aanval van binnenuit. Hij doet zich voor als een engel van het licht. Hierdoor brengt hij mensen op een dwaalspoor.
En geen wonder, want de satan zelf doet zich voor als een engel van het licht. 2Kor11:14. Deze tactiek is veel geraffineerder. Mensen die zich voordoen als gelovigen, vallen het koninkrijk van God aan van binnen uit. Het is dus niets bijzonders als ook zijn dienaars zich voordoen als dienaars van de gerechtigheid; hun einde zal zijn naar hun werken. 2Kor11:15. Deze mensen verkondigen een boodschap die heel veel lijkt op dat van de Bijbel, maar ergens de leugen invoert.
(Tot deze tactiek behoort ook het zaaien van verdeeldheid door middel van scheuringen, ruzies, twisten etc., maar dat laten we in het kader van dit onderwijs nu buiten beschouwing.’)
Hét voorbeeld van de eerste tactiek zien we in het leven van Jezus in het optreden van de Farizeeën en de Schriftgeleerden, die Hem vanaf het begin af aan uit de weg wilden ruimen. In Jh8:44 legt Jezus hun motieven en hun ‘vader’ open en bloot:
U bent uit uw vader, de duivel, en wilt de begeerten van uw vader doen; die was een mensen moordenaar van het begin af en staat niet in de waarheid, omdat geen waarheid in hem is.
Hét voorbeeld van de tweede tactiek is het optreden van Judas. Hij infiltreerde in de groep rond Jezus heen en deed zich voor als een discipel. Ook deze aanval van satan doorzag Jezus:
Heb ik niet u, de twaalf uitverkoren? En één van u is een duivel. Hij nu sprak van Judas Iskariot, de zoon van Simon; want die zou Hem overleveren, één van de twaalf. Jh6:70,71
Let op dat zelfs de discipelen niet door hadden dat Judas ‘een duivel’ was. Het is niet eenvoudig om valse leraars te ontmaskeren. Gelukkig is de Heilige Geest gekomen om ons inzicht te geven! Toch is de misleiding zo subtiel, dat velen misleid worden. Hierbij gaat het om een kleine afwijking van de geestelijke focus. Niet Christus alleen en het Woord alleen, maar nog iets erbij, bijvoorbeeld het spreken van de Geest o.i.d.
We zien in Handelingen 12 dat Jakobus werd gedood. Dit is de eerste tactiek welke we zien door het hele boek Handelingen, daar waar mensen onmiddellijk in opstand komen als het evangelie wordt verkondigd. Velen hebben hun leven gelaten onder deze aanvallen. Sommigen hebben zich laten ontmoedigen en zijn van het spoor van het geloof afgeraakt.
Naast deze eerst tactiek, zien we ook de tweede in het boek Handelingen. In Hd13 zien we dat bij Barjezus, een valse profeet, ook wel Elymas de tovenaar genoemd (13:6,7). Paulus doorziet de aanval en bestraft deze valse profeet. Later is er sprake van een slavin, die een waarzeggende geest heeft (16:16vv.). Ook deze keer lijkt de persoon een dienaar van het koninkrijk van God. Ze zegt namelijk: Deze mensen zijn slaven van God de Allerhoogste, die u de weg van behoudenis verkondigen (vs17). Paulus doorziet ook deze keer dat er een andere geest in het spel is en bestraft deze (vs18). Ze vertelt de waarheid, maar de bron is een dwaalgeest. Zonder de openbaring van de Heilige Geest had Paulus dit nooit kunnen onderscheiden.
Beide tactieken hebben hetzelfde doel; het getuigenis van de naam van Jezus tegengaan. De eerste tactiek is duidelijk aanwezig voor ons. We hebben daar geen onderscheid voor nodig om te zien dat er vandaag de dag veel vervolging is van christenen. Voor de tweede tactiek echter, die van binnenuit, is er een speciale gave van onderscheid nodig om te zien dat de satan achter een bepaalde persoon of gebeurtenis zit. Dit noemen wij de gave (charismata, genadegave) van het onderscheiden van geesten. Deze wordt genoemd in 1 Kor12:10.
We hebben deze gave broodnodig in onze tijd. Op talloze manieren infiltreert satan de gemeente van God en brengt hij mensen ten val. We moeten leren herkennen waar dat gebeurt. Zoals Paulus waakte over de gemeenten, zo hebben wij mensen nodig die de geesten kunnen onderscheiden. Dit kan alleen als er gelovigen zijn die door de Geest de gave van onderscheiding van geesten wordt gegeven.
Want met een ijver Gods waak ik over u, want ik heb u verbonden aan één man, om u als een reine maagd voor Christus te stellen. 3 Maar ik vrees, dat misschien, zoals de slang met haar sluwheid Eva verleidde, uw gedachten van de eenvoudige [en loutere] toewijding aan Christus afgetrokken zullen worden. 4 Want indien de eerste de beste een andere Jezus predikt, die wij niet hebben gepredikt, of gij een andere geest ontvangt, die gij niet hebt ontvangen, of een ander evangelie, dat gij niet hebt aangenomen, dan verdraagt gij dat zeer wel. 2Kor11:2-4
Maar ik vrees dat wellicht, zoals de slang Eva verleidde door haar sluwheid, uw gedachten bedorven en afgeweken zijn van de eenvoudigheid <en de reinheid> jegens Christus. Want als degene die komt een andere Jezus predikt die wij niet gepredikt hebben, of als u een andersoortige geest ontvangt die u niet hebt ontvangen, of een andersoortig evangelie dat u niet hebt aangenomen, dan zou u het heel goed verdragen. Vs3,4 Telos
Wat was het doel van Paulus? Om de gemeente als een reine maagd aan Christus te verbinden zodat zij zuiver zou zijn bij de ‘bruiloft’. Maar wat deed de slang? Hij verleidde Eva door haar gedachten af te trekken van de boom des levens. Zo verleidt hij de gelovigen vandaag door hun gedachten af te trekken van de eenvoudige en loutere toewijding aan Christus. Zo ontvangt een gemeente een andere geest, een andere Jezus en een ander evangelie. Vandaag zien wij dit gebeuren doordat gemeenten open staan voor uitingen van de (G) geest die niet van God zijn. De duivel kwam bij Eva met Gods Woord plus iets erbij. Zo komt hij vandaag door leringen tot de gemeenten met Gods Woord plus iets erbij. Dit plus is dan de tongentaal, de profetie, de stem van de Heer etc., waardoor mensen hun gedachten worden afgetrokken van de gehoorzaamheid aan Christus. Men belijdt dan nog wel dat Gods Woord hun basis is, maar in de praktijk zijn daar andere dingen bijgekomen.
Heel veel van dit soort verleidingen kan iedere gelovige trouwens leren herkennen doordat hij/zij een grondige kennis heeft van het Woord van God. Zoals we lezen in Mt7 roept Jezus ons op om te letten op de vruchten in iemands leven.
Past u op voor de valse profeten, die tot u komen in schapenvachten, maar van binnen zijn zij roofzuchtige wolven. Aan hun vruchten zult u hen kennen. Mt7:15
Wat is de uiteindelijke vrucht van dit soort gemeenten? Dat men verdeeld is, dat men verborgen zonden heeft etc. Dit gebeurt in ons land! Iedereen die afwijkt van het woord van God, als het gaat om Jezus en zijn werk of het werk van de Heilige Geest, is een werktuig van de tegenstander. Of de persoon zelf nu wel of geen werkelijke christen is, doet in dit verband dan niet ter zake. Hij/zij is óf een misleide, óf een misleider. Het gaat dus niet over verschillende visies op de Bijbel, maar over het verdraaien van de fundamentele waarheden van het geloof. Men kan al snel onderscheiden als het gaat om een misleidende geest zodra de persoon van Christus niet wordt verkondigd zoals de Bijbel dat doet.
Wie is de leugenaar dan wie loochent, dat Jezus de Christus is? Dit is de antichrist, die de Vader en de Zoon loochent. Een ieder, die de Zoon loochent, heeft ook de Vader niet. Wie de Zoon belijdt, heeft ook de Vader. Wat u betreft, wat gij van den beginne gehoord hebt, moet in u blijven. Indien in u blijft, wat gij van den beginne gehoord hebt, dan zult gij ook in de Zoon en [in] de Vader blijven.
De geest die niet wil belijden dat Jezus de Messias is, is niet uit God. De apostel waarschuwt hier zijn lezers dat ze moeten vasthouden aan wat ze vanaf het begin hebben gehoord over Christus. Hij is de Messias, iedere andere bewering kan nooit uit God zijn.
Geliefden, vertrouwt niet iedere geest, maar beproeft de geesten, of zij uit God zijn; want vele valse profeten zijn in de wereld uitgegaan. Hieraan onderkent gij de Geest Gods: iedere geest, die belijdt, dat Jezus Christus in het vlees gekomen is, is uit God; en iedere geest, die Jezus niet belijdt, is niet uit God. En dit is de geest van de antichrist, waarvan gij gehoord hebt, dat hij komen zal, en hij is nu reeds in de wereld.
Hier zien we dat iemand die zegt namens God te spreken, maar niet leert dat Jezus als de eeuwige Zoon, God, in het vlees gekomen is naar deze aarde, spreekt namens een andere geest. Het is dus altijd de leer over de persoon van Jezus die onderscheid maakt tussen ware en valse profeten. Verder zegt Johannes in 1Jh4:6 dat de geest van de dwaling niet hoort naar de woorden van de apostelen, terwijl de Geest uit God dit wel doet. Zo is ieder, die de woorden van de apostelen, opgeschreven in het Niewe Testament, niet als van God erkent, niet uit God. Die mensen die deze woorden wel beschouwen als van God en deze woorden ‘horen’, dat is gehoorzamen, die zijn werkelijk uit God. Vandaar ook dat er in 2Ko11:3 wordt gesproken over het aftrekken van onze gedachten van de eenvoudige toewijding aan Christus. Wie ore heeft, die hore.